Ο ενεργός άνθρακας έχει την ικανότητα να προσροφά στην επιφάνειά του:
Μικρομοριακές οργανικές ουσίες
Χρωστικές ουσίες (που προέρχονται από την αποσύνθεση οργανικών ουσιών)
Πάσης φύσεως οσμές (που προέρχονται από αέρια ή και την αποσύνθεση οργανικών ουσιών)
Αέρια
Αφαιρεί αποτελεσματικά το πολύ δραστικό χλώριο μέσα από το νερό.
Τα φίλτρα ενεργού άνθρακα συμβάλουν ουσιαστικά στην τεχνολογία καθαρισμού του νερού. Χρησιμοποιούνται με τρεις τρόπους:
1. Ως αυτόνομες μονάδες καθαρισμού του νερού για την απομάκρυνση χρωστικών ουσιών, οσμών και κυρίως του υπολειμματικού χλωρίου το οποίο έχει διάφορες δυσμενείς επιπτώσεις στον οργανισμό του ανθρώπου.
2. Ως προ-φίλτρα σε άλλα συστήματα καθαρισμού, όπως της αντίστροφης ώσμωσης
3. Ως τελικά φίλτρα μετά τον κυρίως καθαρισμό για την απομάκρυνση υπολειμμάτων απολυμαντικών οσμών, μετάλλων (χαλκού, μόλυβδου, ψευδάργυρου, αμιάντου, κ.α.) που βρίσκονται στους σωλήνες ύδρευσης και σε ποσοστό 100% τις ποσότητες χλωρίου που υπάρχει στο νερό.
Τα φίλτρα ενεργού άνθρακα αποτελούνται από ένα δοχείο πιέσεως, κοκκώδη ενεργό φαρμακευτικό άνθρακα, άνω και κάτω σύστημα διάχυσης του νερού και ένα σύστημα πλύσης του υλικού του φίλτρου, χειροκίνητο, ημι-αυτόματο ή αυτόματο. Μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε οποιαδήποτε επαγγελματική ή βιομηχανική εφαρμογή, ως μία ή περισσότερες παράλληλες στήλες. Ο ενεργός άνθρακας πρέπει περιοδικά να καθαρίζεται με μια διαδικασία αντίστροφηςπλύσης. Με βάση τον τρόπο που μπορεί να πραγματοποιείται αυτή η πλύση, τα φίλτρα ενεργού άνθρακα διακρίνονται σε φίλτρα με :
Χειροκίνητη πλύση με βάνες πολλαπλών οδών, σφαιρικές ή πεταλούδας
Αυτόματη πλύση (χρονικά ή ογκομετρικά) με τη χρήση βαλβίδας ελέγχου στο άνω μέρος του δοχείου ή πλευρικά αυτού
Αυτόματη πλύση (χρονικά, ογκομετρικά ή διαφορική πίεση) με τη χρήση βανών και PLC
